Centennial monorail

_{Gemaakt door Wim Smits}

General LeRoy Stone’s Centennial Monorail

“Het was een warme zomerdag in Philadelphia en ik was een van de vele bezoekers die naar de Centennial International Exhibition in Fairmount Park waren gekomen om de wonderen van de moderne technologie te bekijken. Ik had al veel gezien, zoals de telefoon, de typemachine, de naaimachine, de fonograaf en de laatste ontwikkelingen in de gemechaniseerde landbouw en in militair materieel, maar toch er was één attractie die me het meest intrigeerde, namelijk de Centennial Monorail.
De Centennial Monorail was een demonstratie van een nieuw soort spoorweg, ontworpen door generaal LeRoy Stone, een voormalig legeringenieur. Het bestond uit een enkele rail geplaatst op houten A-frames en een dubbeldekker rijtuig dat eroverheen reed. Het rijtuig werd aangedreven door een stoommachine van het type “La France”, welke een van de draagwielen deed draaien. Naast de draagwielen waren er ook geleidewielen die het rijtuig in evenwicht hielden. Het rijtuig was versierd met Victoriaanse kunstdecoraties en had plaats voor zo’n 40 passagiers.

Ik besloot om een ritje te maken met de monorail, die de Horticultural Hall met de Agricultural Hall verbond. Het spoor was ongeveer 155 meter lang en het kaartje kostte 10 cent. Ik stapte in het rijtuig en nam plaats op een van de rode fluwelen stoelen. Ik keek uit het raam en zag een menigte mensen met nieuwsgierigheid en bewondering naar ons kijken. De stoommachine begon te sissen en te fluiten en het rijtuig zette zich langzaam in beweging. Ik voelde een lichte schommeling, maar al snel raakte ik gewend aan het gevoel van zweven boven de grond. Het rijtuig bereikte een snelheid van ongeveer 16 kilometer per uur, wat erg snel leek. Ik zag de bomen, de bloemen, de vijvers en de standbeelden van het park aan me voorbijgaan. Ik hoorde ook het geroezemoes van de andere passagiers, die opgewonden commentaar gaven op het uitzicht.
Het ritje duurde maar een paar minuten, maar het was een onvergetelijke ervaring. Ik stapte uit het rijtuig met een glimlach op mijn gezicht en een gevoel van verwondering in mijn hart. Ik dacht bij mezelf: dit is de toekomst van het reizen, dit is de Centennial Monorail.”
Tot zover een verslag gemaakt door één van de vele bezoekers aan deze wereldtentoonstelling.

De Centennial International Exhibition van 1876 in Philadelphia was de eerste wereldtentoonstelling in Amerika ter ere van het 100-jarig bestaan van de Verenigde Staten. Dit evenement vond plaats in Fairmount Park en trok miljoenen bezoekers. Een van de innovaties die daar werden gepresenteerd, was de “single rail elevated railway” (ook wel een monorail). Deze monorail was gemaakt om bezoekers een idee te geven van hoe het toekomstig stedelijk vervoer eruit zou kunnen zien. Het was een demonstratiemodel dat zowel de technologische vooruitgang als de visie op moderne steden symboliseerde. Hoewel het systeem niet direct werd geïmplementeerd, inspireerde het latere ontwikkelingen in stedelijke transporttechnologie.
De monorail werd later in 1878 in een gemodificeerde versie gebruikt op de Bradford & Foster Brook Railway in Pennsylvania.

Mijn diorama:

Technische specificaties

• Lengte van het Spoor: Ongeveer 155 meter (170 yards).
• Configuratie: De monorail had een dubbeldekker ontwerp en was versierd in een Victoriaanse stijl.
• Aandrijving: De monorail werd aangedreven door een rotary stoommachine van het type “La France”.
• Wielen: Het voertuig had twee draagwielen met een diameter van 711 mm (28 inch), en het was uitgerust met twee geleide rails voor stabiliteit.
• Boiler: De stoomketel was 6400 mm (21 voet) lang en had een diameter van 863 mm (34 inch).

Ontwerp en constructie

De monorail was ontworpen door Generaal Roy Stone en verbond de Horticultural Hall met de Agricultural Hall in Fairmount Park. Het ontwerp was vergelijkbaar met dat van de Lartigue Monorail, waarbij de draagrail op houten A-frames was geïnstalleerd. De cabine van de bestuurder bevond zich aan de achterkant van het voertuig, met water- en kolentanks eronder.

Historische context

De Centennial Monorail was meer een attractie dan een praktisch vervoermiddel. Het diende als een demonstratie van technologische vooruitgang en trok veel bezoekers tijdens de tentoonstelling, die bijna 10 miljoen bezoekers verwelkomde. De monorail werd later in 1878 in een gemodificeerde versie gebruikt op de Bradford & Foster Brook Railway in Pennsylvania.

De bouw

In de Scientific American supplement (uitgave 12 augustus 1876) staan een aantal tekeningen van de locomotief en de treinwagon. Uitgaande van deze tekeningen, samen met de overige informatie uit het artikel, heb ik de baan en het rollend materieel gebouwd.

De locomotief