HSM treinwagons van karton
Gemaakt door Wim Smits
Met veel belangstelling heb ik altijd gekeken naar de messing treinmodellen die je regelmatig op modelspoorevenementen tegenkomt. Messing modellen, zowel gemaakt door producenten in kleine oplages, alsook hobbyisten die met veel precisie deze modellen gemaakt hebben. Als alternatief voor het werken met messing ben ik begonnen met het bouwen van een serie HSM goederenwagens uit karton.


HSM 6702 gesloten goederenwagen

HSM 454 postwagen

HSM 2802 containerwagen

HSM kleinveewagens
HSM 1908 bagagewagen

HSM 1488 bagagewagen

NS 85507 hekkenwagen (kooks)

NS CHD

Kartonnen treinmodellen op onze clubbaan “de Kempen” tijdens de modeltreintentoonstelling in Walverdange, Luxemburg in 2014
Bouwtechniek
De basisbenodigdheden zijn:
– A4 papier(karton) van 200-250gr (bijv Biotop)
– een snijmat
– onverdunde houtlijm
– breekmesjes
– een stalen lineaal
Als eerste begin je met een maatschets van de treinwagon, in mijn geval een gesloten goederewagen in schaal HO.

Vervolgens worden alle onderdelen worden apart uitgetekend en afgedrukt op A4 papier (karton) van 250gr, waarna elk onderdeel wordt losgesneden. Hieronder is de afdruk met onderdelen voor de genoemde gesloten goederenwagen.


Voor meer stevigheid bestaan de bodemplaat uit meerdere lagen welke met houtlijm worden verlijmd. Laat deze verlijmde lagen een nacht drogen tussen 2 vlakke platen. Dit om kromtrekken te voorkomen.
Tip: Bij het lossnijden moet het mesje scherp zijn, anders krijg je rafelige randen. Dus regelmatig vervangen.

Ook de kokerbalken en de aslagerplaten bestaan meerdere lagen karton en worden voor het verlijmen in de juiste vorm gevouwen.

Vervolgens wordt alles samen verlijmd. Op de tekening is al aangegeven waar in de aslagerplaten de gaten voor de wielas moet komen.

Van de zij- en kopwanden worden eerst alleen de planken ingesneden. Zo blijft de plankenstructuur ook na het schilderen van de wagen goed zichtbaar. Belangrijk is dat de uiteinden van de planken nog aan elkaar zitten anders ziet het er naderhand niet meer strak uit.. Daarna wordt dit op de tweede laag karton aan de binnenzijde gelijmd. Vervolgens wordt de zijwand alsnog op maat gesneden. Als laatste worden de verticale stijlbalken over de planken gelijmd.

Om de letters netjes aan te brengen heb ik gekozen deze direct mee te printen in het ontwerp en al te voorzien van de juiste kleurde juiste kleur. Als de wagen naderhand geschilderd wordt ziet het er uit als één geheel.

De bodem wordt met de wanden en het dak tot één geheel verlijmd. Als laatste worden ook het remmershuisje, de treeplanken, handvatten, de bladveren en buffers toegevoegd.
Nu worden ook de wielen aangebracht. Hiervoor wordt eerst een gat gemaakt in de aslagerplaten. Vervolgens wordt een goede hoeveelheid houtlijm aan de binnenzijde van het gat aangebracht. Plaats nu de wielas in de aslagerplaten en draai de wielen een paar keer rond, bij voorkeur over een stukje rails. Laat het geheel nu een nacht drogen. Na drogen zijn de wielen kunnen de wielen weer gewoon draaien. De houtlijm zorgt nu voor een stevige positionering van de wielen en voorkomt het uitslijten van het karton bij gebruik.

Als laatste wordt het geheel in de juiste kleur geschilderd. Geen verf op waterbasis gebruiken !!

Het resultaat in de schaal HO